چرا گازهای گلخانه ای مضر هستند؟

در سال های اخیر صحبت از گازهای گلخانه ای، گرمایش زمین و تاثیرات ناشی از آن بسیار مطرح شده و امروزه این موضوع به یک دغدغه بین المللی تبدیل شده است. روند بالا رفتن گازهای گلخانه ای در کره زمین بدون تردید مشکلات متعدی را گریبانگیر جوامع بشری خواهد کرد.

مطالعات جدید نشان می دهد که میزان دی اکسید کربن موجود در جو به بالای 396 بخش در هر میلیون مولوکول هوا رسیده است. چندی پیش سازمان جهانی هواشناسی – وابسته به سازمان ملل متحد – در جدید ترین بولتن خبری خود در  این زمینه اعلام کرد: میزان CO2 موجود در جو از سال گذشته تا امروز به میزان 2.9 بخش در میلیون افزایش داشته است که این میزان برابر با افزایش ایجاد شده از سال 1984 تا سال گذشته است.

بر این اساس، گازهای گلخانه ای موجود در اتمسفر در سال 2013 به بالاترین میزان ممکن در طول تاریخ حیات بر روی کره زمین رسیدند و این موضوع همزمان با بالارفتن میزان اسیدیته آب اقیانوس ها است که موجب شده است کارشناسان محیط زیست نسبت به خطرات ناشی از آن به دولت ها هشدار دهند.

در حالت عادی پدیده گلخانه ای برای میلیون ها سال وجود داشته اما در سده های اخیر فعالیت بشر و ایجاد گازهای مختلف آلاینده سبب شده تا این پدیده تشدید شده و میزان بیشتری از انرژی و گرمای خورشید در سطح زمین محبوس شده و در نتیجه دمای هوا افزایش پیدا کند.

قربانیان و تاثیرات جانبی پدیده گلخانه ای

آژانس بین المللی انرژی در سال 2015 میلادی آلودگی هوا را به عنوان چهارمین عامل مرگ و میر انسان ها معرفی کرده و اعلام کرد سالانه 6 و نیم میلیون نفر در سراسر جهان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند.

کارشناسان پیش بینی می کنند با وجود محدود کردن گازهای گلخانه ای در دو دهه آینده نیز شاهد افزایش این آمار به میزان دو برابر خواهیم بود. این موضوع در حالی است که ورود حجم زیادی از آلاینده های جوی سبب ایجاد هوایی ناسالم در کلان شهرهای جهان شده و در سال های اخیر بیماری هایی مانند آسم و مشکلات تنفسی و ریوی در این  شهرها به صورت تصاعدی افزایش یافته ویکی از دلایل اصلی مرگ و میر محسوب می شود.

بر اساس گزارش سازمان های بین المللی محیط زیست ، سالانه 5 میلیون و 500 هزار نفر در سراسر جهان به دلیل آلودگی هوا از بین می روند  که در این میان سهم دو کشور پرجمعیت چین و هندوستان بیش از 55 درصد از کل این آمار است. طبق اعلام این دو کشور در سال 2014 میلادی 1 میلیون و 600 هزار نفر در چین و 1 میلیون و 400 هزار نفر در هندوستان جان خود را بر اثر آلودگی هوا از دست دادند .

مایکل برائر ، استاد دانشگاه بریتیش کلمبیا در ونکوور کانادا با بیان این که کاهش آلودگی هوا یک راه فوق العاده کار آمد برای بهبود سلامت در کشور های پرجمعیت است ، به تاثیر و پرورش گیاهان و قدرت مراتع و جنگلها در کاهش آلودگی هوا اشاره کرد. به گفته وی تولیدات صنعتی ، دود اگزوز خودروها ، سوزاندن زغال سنگ و در نهایت مصرف چوب وانواع کود ها از عوامل تخریب طبیعت و از بین بردن محیط زیست در کشورهای پر جمعیت و صنعتی همانند چین و هندوستان است .

به طور مثال در کشور هندوستان میلیون ها نفر از مردم برای مصارف خانگی خود همانند درست کردن غذا و گرم کردن آب از سوزاندن چوب در فضای خانه خود استفاده میکنند و به این ترتیب در معرض سطح بالایی از ذرات و آلاینده های معلق قرار می گیرند .

به نظر پروفسور چندرا ونکا تارامن ، استاد دانشگاه بمبئی ، کشور هند باید رویکردی سه جانبه برای حل این معضل داشته باشد . وی در این رابطه پیشنهاد می کند که کاهش سوزاندن زغال سنگ در مصارف صنعتی ، کاهش سوزاندن مراتع برای مصارف کشاورزی ودر پایان کاهش و تعدیل مصارف خانگی کمک شایانی به حل مشکل آلودگی هوا در این کشور خواهد کرد.

پدیده گلخانه ای چیست؟

در تعریف پدیده گلخانه ای یا اثر گلخانه ای باید گفت که این پدیده یک فرایند طبیعی در محیط زیست محسوب می شود که سبب گرم ماندن و ایجاد زندگی در کره زمین می شود. در حقیقت انرژی تابشی و گرمای خورشید پس از برخورد به سطح زمین دوباره به سمت جو منعکس می شود و اتمسفر بخشی از آن را نگهداشته و سبب گرم شدن سطح زمین می شود. به بیان دیگر دلیل وجود تعادل دمائی در سطح کره زمین نیز همین مساله است. باید در نظر داشته باشید که وجود حیات در کره زمین مدیون این پدیده است و بدون گازهای گلخانه‌ای، میانگین دمای سطح زمین در حدود ۱۵۵ درجه سانتیگراد سردتر از میانگین حاضر خواهد بود.

در حالت عادی پدیده گلخانه ای برای میلیون ها سال وجود داشته اما در سده های اخیر فعالیت بشر و ایجاد گازهای مختلف آلاینده سبب شده تا این پدیده تشدید شده و میزان بیشتری از انرژی و گرمای خورشید در سطح زمین محبوس شده و در نتیجه دمای هوا افزایش پیدا کند. عمده ترین گازهای عامل ایجاد پدیده گلخانه ای عبارتند از دی اکسید کربن؛ متان؛ بخار آب، ازن ،اکسید نیتروژن، سولفید هگزافلوراید، فرئون و ....  به باور بسیاری از محققین ، دی اکسیدکربن مهم ‌ترین بخش گازهای گلخانه ‌ای است این گاز بر اثر احتراق سوخت‌ های فسیلی ( زغال سنگ، نفت و گاز ) به وجود می آید. در مجموع باید عنوان کرد که پدیده گازهای گلخانه ای یک موضوع جدید نیست و آن چه امروزه با ان رو به رو هستیم و مشکل ساز شده است، تشدید گازهای گلخانه ای است.